براي شناخت دقيق تر اين ناهنجاري از يك خط شاقولي استفاده مي شود، به اين ترتيب كه شاقولي از وسط مهره ي گردني (وسط گردن) آويزان مي كنيم.خط شاقولي در وضعيت طبيعي بايد از بين دو كفل بگذرد. فاصله ي اين خط از موقعيت طبيعي نشان دهنده ي انحناي ستون فقرات است. .در برخي موارد، اسكوليوز را به وسيله خط شاقولي نمي توان تشخيص داد. در اين گونه موارد اگرچه اسكوليوز ايجاد شده اما تا حدودی حالت طبيعي ستون فقرات به هم خورده نمی خورد. چرا که دراين حالت، دو انحنا در بالا و پايين ستون وجود دارد كه همديگر را خنثي مي كنند و گاهي نيز انحناي اصلي اسكوليوز با دو انحناي جبراني كه معمولاًدر نواحي فوقاني و تحتاني ايجاد مي گردد خنثي مي شود.
اسكوليوز را مي توان از علايم عدم تقارن سه گوش بين بازو، تنه و كفل ها، بلندي شانه ها، نوك كتف ها و چين ناحيه ي خلفي لگن تشخيص داد. همچنين وقتي فرد از ناحيه كمر به جلو خم مي شود در كتف ها وضعيت ناهنجاري ديده مي شود. موارد فوق را مي توان نشانه ي اين بيماري به شمار آورد.

علل ایجاد اسکولیوز:
عمده علل ایجاد این ناهنجاری قامتی عبارتند از:
1- کوتاه بودن طول یکی از پاها در اثر عوامل مختلف
2- عادت در حمل وسایل توسط یک دست در مدت طولانی
3- قرار دادن وضعیت بدن در وضعیت های

عوامل فوق اکثراْ ناهنجاری برگشت پذیر و یا سطحی را در بدن به وجود می آورندکه با نقص عضو همراه نیست و می توان به راحتی آن را اصلاح کرد. در این ناهنجاری، فرد می تواند با اراده ی قبلی بدن خود را در وضعیت طبیعی نگه دارد.
نوع دیگر این ناهنجاری، پیشرفته تر است که اسکولیوز ساختاری نامیده شده است و می توان از آن به عنوان یک بیماری نام برد. این نوع از اسکولیوز عمدتاْ در اثر تومور مهره ها، عیب استخوانی و یا ناهنجار بودن شکل مهره ها در بدن ایجاد می شود. اسکولیوز در این سطح موروثی و مادرزادی نیز هست.
البته اسکولیوزدر حدود ۶ سالگی در دختران و پسرها به علت ضعف عضلات شکم و قوس کمری مقداری افزایش می یابد. همچنین گفته شده که این بیماری در دختران نسبت به پسران تا میزان ۸۵ درصد شایع تر است.
به علاوه،تحقیقات نشان داده است که این ناهنجاری در ۵ درصد کل بچه ها وجود دارد. همچنین شکل شایع تر آن در ین ورزشکارانی است که تمرین ها را به صورت غیر متقارن انجام می دهند از جمله مثل تنیس بازان و پرتاب کنندگان نیزه که بیش از هشت سال تمرین فعال داشته اند احتمال وقوع این عارضه زیاد است.
نوع دیگر بر اثر آغوش گرفتن اطفال در آنها ایجاد می شود. آغوش گرفتن اطفال با یک دست و در یک سمت بدن باعث ایجاد انحنای جانبی در ستون مهره های کودک می شود. این طریقه آغوش گرفتن نه تنها کودک را خسته و ناراحت می کند، بلکه باعث ایجاد ناراحتی هایی در والدین نیز می شود، زیرا عموماْ افراد هنگام این کار سینه ی خود را به عقب متمایل می کنند که این حالت به نوبه ی خود باعث بیشتر شدن قوس کمر و افزایش فشار بر کمر می شود. همچنین خوابیدن نوزاد به مدت طولانی در طول روز و تکرار آن در مدت زمان طولانی می تواند منجر به انحراف ستون فقرات او شود. 

پيشگيري، توانبخشی و درمان انحناي ستون فقرات به طرفين
اسكوليوز شديد كه آن را اسكوليوز ثابت يا ساختاري مي نامند از طريق حركات اصلاحي،به كمك توانبخشی (کاردرمانی و یا فیزیوتراپی) قابل پيشگيري يا درمان نيست و به طور قطع اين گونه ناهنجاري ها يك نوع بيماري است كه می بایست علت ایجاد آن کشف و راجع به آن تصمیم گیری شود.
در درمان اسكوليوز برگشت پذير و یا متحرک، بعد از شناسايي علل ضايعه مي توان به رفع علت پرداخت. اين ناهنجاري معمولاً كمتر از ۳۰ درجه در فرد تغيير وضيت مي دهد. به طور كلي ناهنجاري هاي كمتر از ۲۰ درجه در بزرگسالان و بچه ها قابل درمان می باشند و ناهنجاري هاي حداكثر تا ۳۰ درجه در بچه ها به وسيله ي تمرين قابل درمان است.آشنا ساختن فرد با شرايط مطلوب و اصول صحيح حركت و حذف عادات غلط و اصلاح شرايط زندگی و شغلي و فعالیت های روزمره زندگی از جمله موارد اصلی به منظور غلبه بر این ناهنجاری می باشند. علاوه بر اين، چون اسكوليوز باعث ايجاد اختلال در دستگاه تنفس مي شود، تمرين هاي ويژه براي افزايش ظرفيت تنفسي از اهميت خاصي برخوردار است. در تمرين هاي تنفسي، هدف عمده وارد كردن هواي بيشتر به آن قسمت از سينه است كه بر اثر اسكوليوز تغيير شكل يافته است.

تمرینات ورزشی برای اصلاح ناهنجاری اسکولیوز برگشت پذیر
در طرح و انتخاب تمرین های، شناخت میزان ناهنجاری و دقت در موقعیت محل آسیب از اهمیت خاصی برخوردار است. خصوصاْ تمرینهای قدرتی و انعطافی که برای عضلات اطراف ستون فقرات اجرا می شود باید دقیقاْ براساس نوع ناهنجاری باشد. چنانچه شناخت درستی از موقعیت ناهنجاری نداشته باشیم انجام برخی تمرین ها حتی ممکن است ناراحتی بیشتری فراهم کند. در این عارضه در ستون فقرات ابتدا یک انحنای کلی ایجاد می شود(به شکل پرانتز) که در صورت عدم پیشگیری وخیم تر می شود و به شکل S  در می آید. بنابراین بهتر است تمرینات مطابق با شدت آسیب باشد. نکات زیر باید در طراحی تمرینات مد نظر قرار گیرد.

- تمرینات باید در طول ستون فقرات ایجاد جنبش کند.
- تمرکز تمرینات کششی و انعطافی باید بر بخش هایی از ستون فقرات که به حالت تقعر تغییر شکل داده شده اند متمرکز شود.
- تمرکز تمرینات قدرتی باید بر بخش هایی از ستون فقرات که به حالت تحدب درآمده اند، متمرکز باشد.

  تمرین شماره ۱
هدف: توسعه ی میزان جنبش پذیری ستون فقرات
روش اجرا: روی شکم دراز بکشید، زانوها را خم کنید و دست ها را به سمت جلو حرکت دهید و در اطراف زانو ها قلاب کنید.سعی کنیدحرکت گهواره ای را به صورت نوسانی انجام دهید. این حرکت را 15 بار تکرار کنید و بعد از یک دقیقه استراحت، مجدداْ آن را انجام دهید. حرکت را می توان در مراحل بعدی به صورت چرخشی انجام داد.

 تمرین شماره ۲
هدف:کشش عضلات ستون فقرات
روش اجرا برای اسکولیوز C به سمت راست: در حالی که دست ها در طرفین است بایستید، بازوی چپ را بالای سر ببرید و تا حد توان، ناحیه ی پهلوها و ستون فقرات سمت چپ را کشش دهید. سپس دست راست را روی دنده ها در پهلوی راست بدن روی نقطه ای که ستون فقرات را در وضعیت مستقیم قرار دارد بگذارید و فشار دهید. برای اجرای تمرین در اسکولیوز به سمت چپ، بازوی راست را بالا ببرید و تمرین را انجام دهید.

تمرین شماره ۳
هدف: تقویت عضلات بخش محدب ستون فقرات
روش اجرا تمرین برای اسکولیوزC  به سمت راست: روی شانه و پهلوی راست روی زمین بخوابید و در حالی که پاها در هنگام اجرای حرکت کشیده است، دست ها را نیز به بالای سر بکشید و بکوشید دست ها، سر و گردن و به طور کلی بالا تنه ی خود را از زمین بلند کنید و تا حد توان نگه دارید.  مجدداْ به حالت اول برگردید و این حرکت را تکرار کنید.برای اجرای این تورین در اسکولیوز C به سمت چپ، به سمت چپ دراز بکشید و تمرین را انجام دهید.