کاردرمانی و فلج مغزی کودکان
فلج مغزی یک اصطلاح کلی است که به گروهی از ضایعات مزمن و آسیب رسان به مغز می گویند که سبب می شوند کنترل حرکتی کودک مختل شود و فرد نتواند مراحل رشد حرکتی و جسمی خود را به خوبی و شبیه سایر کودکان طی کند. این اختلال حرکتی ناشی از ضایعه به مغز در قبل از تولد، حین به دنیا آمدن و یا حتی بعد از تولد می باشد ولی با گذشت زمان، بدتر نمی شود. بلکه با انجام کاردرمانی و پیگیری تمریناتی که کاردرمان به کودک شما می دهد، اختلال بهتر شده و شاید کودک شما در صورتی که شدت فلج مغزی اش شدید نباشد، بتواند شبیه سایر کودکان حرکت کند و راه برود.
انواع فلج مغزی کودکان:
شاید از دید شما مناسب این باشد که فلج مغزی را بر طبق زمانی که آسیب مغزی رخ می دهد (قبل از تولد ، تولد ، یا بعد از تولد ) طبقه بندی کنیم اما معمولاً در اکثر موارد تعیین دقیق زمانی که آسیب وارد شده است غیر ممکن است. طبقه بندی هایی که بر اساس شدت و درجه آسیب مغزی به عمل آمده نیز کار سخت و تا حدودی غیر ممکن است. طبقه بندی غالب فلج مزی بر اسا نوع ناتوانی های کودک صورت می گیرد. اگرچه هر کدام از این نوع موارد در منطقه خاصی از مغز کودک دچار مشکل و یا آسیب شده است.
1- فلج مغزی هیپوتونی:
به معنی کاهش ناهنجار قوام عضلانی بوده و معمولاً شایع ترین اختلال قوام در نوزادان زودرس است که ناهنجاری های نورولوژیک دارند. یافتن هیپوتونی می تواند نمودی از آسیب نیمکره های مغزی - مخچه - نخاع - شاخ قدامی نخاع - عصب محیطی و یا پیوندگاه عصبی عضله ای باشد.
۲- فلج مغزی آتاکسی:
ناهماهنگی حرکت یا اختلال در تعادل مشهود است و می تواند عمدتاً تمام بدن کودک (تنه، سر و گردن و اندام ها) و در بعضی موارد محدود به اندام ها می باشد. آتاکسی حسی مربوط به بیماری های نخاع و اعصاب محیطی است. آتاکسی تنه ای با عدم تعادل هنگام نشستن یا ایستادن مشخص شده و علامت اصلی آن گرفتاری مخچه می باشد.
۳- فلج مغزی آ تتوز:
ناهماهنگی حرکتی خصوصاً در انتهای اندام ها، حرکات آهسته و پیچ و تابی که اغلب با اختلالات قوام عضله همراه می باشد. کره و آتتوز ناشی از ضایعات عقده های قاعده ای مغز بوده و به سختی قابل تفکیک هستند. کره با حرکات غیر ارادی سریع و پرشی مفاصل بزرگ تنه و صورت مشخص می شود.
۴- فلج مغزی اسپاستیک:
این نوع فلج مغزی، شایع ترین نوع فلج مغزی است و حدود 65 درصد بیماران را شامل می شود. محل ضایعه در این بیماران در قشر مغز است. در این نوع از بیماری، عضلات سفت شده و والدین یا پزشک به سختی می توانند مفاصل دست و پا یا حتی کمر بچه را خم و راست کنند. اگر هر دو اندام تحتانی گرفتار شوند، به آن دی پلژی اسپاستیک (Spastic diplegia) می گویند، هر دو یا به سمت داخل می چرخند و بچه در موقع راه رفتن پاها را به صورت ضربدری نگه می دارد. وقتی یک سمت بدن درگیر شده باشد ( اندام فوقانی و تحتانی یک سمت از بدن) به آن همی پلژی اسپاستیک (Spastic hemiplegia)می گویند. معمولاً شدت درگیری اندام فوقانی بیشتر است. وقتی هر چهار اندام درگیر می شوند به آن کوادری پلژی اسپاستیک (Spastic quadriplegia)می گویند. در این موارد، ممکن است عضلات دهان و زبان هم گرفتار شوند.
ناهنجاری های سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) می تواند ابتدا با علایم دستگاه های دیگر بدن نظیر استفراغ - درد - یبوست - یا اختلالات مجاری ادراری تظاهر کند. استفراغ کودک معمولاً ناشی از افزایش فشار داخل جمجمه است. درد پشت چشم به علت میگرن یا اسکلروز مولتیپل می باشد یا یبوست و قطره قطره آمدن ادرار به علت تومور نخاع است. ناتوانی یک نوزادی که به موقع به دنیا آمده است در تنفس خود به خودی و نیاز به کمک تنفسی گویای ناهنجاری های سیستم عصبی مرکزی است. مکیدن ضعیف و ناهماهنگ نوزادی که به موقع به دنیا آمده و یا این که یک نواد برای تغذیه احتیاج به زمان بیش از حد معمول داشته باشد حاکی از اختلالات نورولوژیک بوده و مستلزم ارزیابی دقیق است. مهمترین جز تاریخچه نورولوژیکی کودک، مراحل رشد حرکتی کودک می باشد اینکه کودک کی سر و گردن گرفته است. آیا به موقع نشستن را کسب کرده است. رشد کودک معمولاً وجود تاخیر کلی در مهارت های حرکتی یا اجتماعی اصلی و فرعی یا تاخیری را مشخص می کند.
+ نوشته شده در
2021/10/4 ساعت 10:43 توسط دکتر علیرضا شمس الدینی
|