تشنج چیست؟
تشنج عبارت است از: اختلال موقتی درمغزکه این اختلال دو عملکرد وخصوصیت دارد:  اول این که به صورت ناگهانی آغازمی شود و دیگری این که غیرارادی و غیر قابل کنترل است.

 علایم تشنج چیست؟
وقتی کودکی تشنج می کند ممکن است شما هریک ازاین علایم راببینید:
۱- کودک دچار اختلال هوشیاری شود. یعنی اطرافیان را نشناسد متوجه زمان و مکان نباشد، به صدازدن شماپاسخ ندهد یا بی هوش روی زمین بیفتد.
۲- ممکن است حرکاتی غیر ارادی در اعضای بدن کودک ظاهر شود، این حرکات ممکن است قسمتی از بدن یا تمام اعضا را درگیرکند. ممکن است کودک به شدت دست و پا بزند، روی زمین بیفتد، سرو چشم های کودک به یک طرف بچرخد یا اینکه فقط یک دست یا یک پای کودک دچار حرکات تکان دهنده شدید شود و این حالت چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. معمولأ این حملات کمتر از ۱۰دقیقه طول می کشد.
۳- ممکن است کودک در زمان حمله کنترل ادرار خود را از دست بدهد.
۴-گاهی کودک به صورت ناگهانی رفتاری غیر عادی نشان می دهد مثلأ بدون آنکه متوجه اطراف باشد، شروع به دویدن می کند.
۵- ممکن است کودک برای چند لحظه به نقطه ای خیره شده ودر این مدت متوجه اطراف نباشد.

 علل ایجاد تشنج یا صرع چیست؟
 برخی از عوامل بروز صرع، جنبه ی اکتسابی دارند. یعنی بدون اینکه شخص از نظر ژنتیکی مشکلی داشته باشد، دچار آسیب سیستم عصبی می شود. این آسیب ممکن است از زمانی که جنین در داخل شکم مادر است آغاز شود و یا اینکه علت آن عوامل اکتسابی باشند که بعد از تولد اتفاق می افتد. مثلاً مادری باردار است و در معرض عفونت قرار می گیرد. عفونت می تواند جنین را در معرض آسیب قرار دهد. یا عوامل تغذیه ای و یا عواملی که مربوط به بیماری مادر است، می تواند بر روی جنین تأثیر بگذارد ( مادری که دیابت، فشار خون و یا یک بیماری زمینه ای دارد). به همین خاطر است که دوران بارداری دوران حساسی است و مادران باید تحت نظر پزشکان زنان و زایمان باشند. حتی قبل از اینکه فرد باردار شود باید سلامت او بررسی شود.مادر باید از نظر بیماری های زمینه ای کنترل شوند تا این آسیب ها در دوران بارداری به کودک وارد نشود. بعد از تولد هم اگر زایمان در شرایط مطلوبی اتفاق نیفتد می تواند آسیب هایی به کودک وارد کند. یا ممکن است بیماری های عفونی بعد از تولد کودک را تحت تأثیر قرار دهند. حوادثی مانند سقوط و یا تصادف نیز ممکن است فرد را در معرض آسیب های محیطی قرار دهد. در اثر همه ی این عوامل ممکن است آسیب به مغز رسیده و زمینه ساز تشنج شود. برخی از عوامل هم بیماری هایی هستند که جنبه ی ژنتیک دارند. یعنی به علت ژنتیکی یک ناهنجاری در تکامل سیستم عصبی فرد بوجود می آید یا اینکه یک بیماری زمینه ای دارد که از جمله عوامل این بیماری زمینه ای، درگیری سیستم عصبی است. درگیری سیستم عصبی سبب آسیب به ساختار مغز می شود و در مغز اختلال ایجاد می کند که تشنج هم یکی از چندین نوع علامتی است که فرد دارد. برخی از افراد هم ژن های خاصی را در نقشه ی ژنتیک خود دارند که از پدر یا مادر به آنها به ارث رسیده است. با اینکه ساختمان مغز طبیعی است اما چون آن ژن معیوب را هدایت می کند ممکن است باعث تشنج شود. چرا که تا کنون چندین نوع ژن در این رابطه شناسایی شده است.

 اگر کودک شما مبتلا به حملات تشنج در زمان تب می شود به این نکات دقت فرمائید:
۱-  هرگاه کودک شما به علت سرماخوردگی یا هر عفونت دیگری دچار تب شدید شد، حتماً با استفاده منظم از داروی ضد تب ( استامینوفن ) و پا شویه با آب ولرم تب کودک را کاهش دهید.
۲-  هیچگاه برای کاهش تب کودک از آسپرین یا آمپول های تب بر استفاده نکنید.
۳- کودک را برای بررسی علت تب نزد پزشک ببرید.
۴- در صورتی که پزشک احتمال مننژیت را در کودکی بدهد کشیدن مایع نخاع کودک جهت آزمایش و تشخیص بیماری ضروری است. در این زمینه با پزشک همکاری کنید و هیچ گونه نگرانی نداشته باشید چرا که بر خلاف تصور عموم مردم اصلاً کار خطرناکی نیست و برای تشخیص بیماری فرزند شما ضروری است.
۵- اگر کودک شما سابقه تب و تشنج دارد با نظر پزشک در زمان تب شدید علاوه بر استامینوفن و پاشویه کردن کودک از داروی ضد تشنج به مقداری که پزشک دستور داده استفاده کنید تا از تشنج کودک پیشگیری شود.

علائم صرع چیست؟
علائم در گروه سنی مختلف متفاوت است. بچه ای که در سن شیرخوارگی است و نمی تواند چیزی را عنوان کند، بنابراین آن چیزی که والدین می بینند، حرکات غیر طبیعی است که می تواند به صورت منتشر در چهاراندام باشد و یا یک اندام یا اندام هایی را در بر بگیرد و به صورت پرش باشد. پرش های اندام، صورت، لب، پلک زدن، مات زدگی، تغییر در سطح هوشیاری یا اینکه سبب توقف در کاری می شود که شخص در حال انجام آن بوده است. تنفس کودک تغییر می کند، نحوه شیرخوردن او تغییر کند، لب های او سیاه می شود و در تغذیه ی او اختلال ایجاد می شود. در گروه های سنی بالاتر زمین خوردن، تغییر هوشیاری یا تغییر تون و قوام عضلات بدن را ممکن است والدین ببینند. در زمان شیرخوارگی هرکدام از این علائم را خانواده ها در بچه ی خود ببینند باید به پزشک مراجعه کنند. بنابراین هرکدام از این علائم باید مورد نظر قرار گیرد. حتی خانواده ها می توانند از کودک خود فیلم برداری کنند و در اختیار پزشک بگذارند تا شاید در تشخیص بیماری به پزشک کمک کند.

 صرع و تشنج چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
تشنج یک علامت است که حاکی از این است که اختلالی در سول های مغز بوجود آمده است. و همینطور اختلالی در عملکرد سیستم عصبی که هدایت تمام سیستم های بدن را دنبال می کند بوجود آمده است. در این حالت عکس العمل بدن و مغز انسان به صورت یک سری حرکات غیر طبیعی و یا تغییر در سطح هوشیاری است. که به این علائم و حرکات تشنج می گویند. بنابراین تشنج یک علامت است و حتماً الزامی ندارد که یک نفر چهار دست و پا بیفتد. ممکن است فرمی از اشکال تشنج به این شکل باشد. اما در برخی از اشکال آن ممکن است تغییر و یا اختلال در هوشیاری و یا احساس غیر طبیعی باشد. تغییر در سطح هوشیاری، تغییر در تون و قوام عضلات بدن و یا شل و سفت شدن و هر آن چیزی که ما را به اختلال در عملکرد مغز مشکوک کند احتمال تشنج را نشان می دهد. تشنج عوامل مختلفی دارد. ممکن است این عوامل گذرا باشد که در صورت برطرف شدن آنها مشکل بیمار حل می شود. در این صورت اسم آن را صرع نمی گذاریم. اما اگر یک عاملی باشد که تمایل به تکرار این پدیده داشته باشد به آن تشنج از نوع صرع می گوییم. صرع ها در دو گروه کلی طبقه بندی می شوند. عده ای از افراد که اشکالات ساختمانی مغز دارند دچار صرع می شوند. عده ای از افراد هم از نظر فیزیک بدن و ساختمان مغز سالم هستند ولی اشکالات عملکردی سلول های عصبی مغز دارند. یعنی اگر از ساختار مغز آنها عکس گرفته شود طبیعی است اما در عملکرد آنها با استفاده از نوار مغز اختلال نشان می دهد. به این پدیده ما صرع می گوییم و یک بیماری است که حالت مزمن دارد. درمان آن باعث می شود که حملات را کنترل و پیشگیری کند. بنابراین می تواند فرد به فعالیت های عادی زندگی خود بازگردد.

حملات تشنج و صرع در چه سنی شروع می شود؟
حملات تشنج در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد. صرع در کودکان اگر از انواعی باشد که اشکالات ساختمانی مغز مطرح باشد در همان بدو تولد هم ممکن است خود را نشان دهد. ولی صرع هایی که به علت اشکالات عملکردی مغز است معمولاً در کودکان بالای چهار الی پنج سال بیشتر دیده می شود. گرچه می تواند در سنین پایین تر هم باشد، اما در دو طیف سنی چهار تا هشت سال و یا ده تا چهارده سال بیشتر دیده می شود. بعد از آن هم بالغین می توانند در تداوم همان صرع کودکان با آن درگیر باشند. یعنی می تواند در سنین بالاتر ادامه پیدا کند و یا حتی در سنین بالاتر شروع شود. تفاوت خاصی در بین دخترها و پسرها از این نظر وجود ندارد. گروهی از انواع صرع که عوامل اکتسابی در آنها دخالت دارند، چیزهایی مانند ضربه های مغزی و یا آسیب هایی که در محیط به فرد وارد می شود، مشخص است که فردی که بیشتر در جامعه فعال است ممکن است بیشتر در معرض آسیب باشد.